Күйүүчү майдын экологиялык жактан таза болушу үчүн европалык стандарттар катаалдаштырылууда. Эгерде биздин өлкө аларды сокур түрдө ээрчисе, анда бул экономикалык кырсыкка алып келиши мүмкүн. Кийинки жолу өкмөт кандай бензинге тыюу салат?
Европа Бирлигинин айлана-чөйрөнү коргоо эрежелерин сактоого аракет кылуу ар дайым оң натыйжаларга алып келбейт. Бензиндин экологиялык жактан таза эмес маркаларынын өндүрүлүшүнө жана сатылышына тыюу салуу абага бөлүнүп чыккан заттардын азайышына алып келет. Бирок өлкөнүн экономикасы эмне болот?
Евро стандарттары
Европада айлана-чөйрөнү коргоого багытталган кыймыл абдан күчтүү, ошондуктан бара-бара "кир" бензинден тазалоочуга өтүүдө. Алгач ЕЭК Евро-1 стандартын, андан соң Евро-2, Евро-3, Евро-4, Евро-5 жана Евро-6 стандарттарын киргизди. Ар бир жаңы "Евро" киргизилгенде, колдонулган газдардагы көмүртек кычкыл газынын, углеводороддордун жана азот кычкылдарынын курамына болгон талаптар барган сайын катуулай баштады. Эгерде Евро-1 үчүн колдонулган газдардагы СО курамы километрге 2,72 грамм менен чектелген болсо, анда Евро-6 стандартына ылайык, колдонулган газдардагы СО курамы километрге 0,5 граммдан ашпашы керек.
2011 күйүүчү май кризиси
2011-жылы Россия буга чейин АИ-80 бензинине тыюу салган. Буга аз октандык күйүүчү майды өндүрүү жана колдонуу Европа Бирлигинин талаптарына жооп бербегени себеп болгон. АИ-80 бензининин октан саны 80ден ашпаса, жогорку сапаттагы бензиндин октанынын саны 95тен ашат. Октандын саны канчалык төмөн болсо, кыймылдаткычтын цилиндринде бензиндин детонациялануу тенденциясы ошончолук төмөндөйт, кыймылдаткычтын күчү жана анын эскирүүсүн тездетет.
2011-жылы аз октандык бензиндин жүгүртүлүшүнө тыюу салуу күйүүчү май кризисин шарттады. Россиянын айрым аймактарында бензин тартыштыгынан май куюучу жайлар жабыла баштады. Иштеген ишин уланткан май куюучу жайларда бензин чектелген көлөмдө (20 литрге чейин) же карталар менен сатылган. Күйүүчү май кризиси Евро-2 бензинин өндүрүүгө жана сатууга тыюу салынгандан кийин гана жоюлду. Ошол эле учурда өкмөт Евро-4 стандартын киргизүүнү кийинкиге калтыруу чечимин кабыл алды.
Кандай бензинге тыюу салынат?
Келечекте кандай бензинге тыюу салынышы мүмкүн? Евро-4, Евро-5 жана Евро-6 стандарттарынын регламенттерин окуп чыксаңыз, бул суроого оңой эле жооп табасыз. ЕСтин кара тизмесине ар кандай аз октандык бензин кирет, ал күйүп кеткенде, көп өлчөмдө зыяндуу заттарды бөлүп чыгарат (көмүртек кычкылы, азот кычкылы жана күйбөгөн углеводороддор). Биздин өкмөт Европанын техникалык регламенттерин сокурдук менен аткарабы же адамдардын бакубаттуулугу жана өнүккөн экономикасы экологиядан маанилүү экендигин түшүнүп калабы?
